فلج معده یا گاستروپارزی چیست – آیا درمان قطعی برای فلج معده وجود دارد؟

در بیماری گاستروپارزی یا فلج معده، معده به طور کامل قادر به تخلیه غذا نیست. علائم فلج معده شامل سوزش سر دل، حالت تهوع، استفراغ و احساس سیری سریع هنگام غذا خوردن می باشد. درمان ها شامل انواع داروها و احتمالا جراحی است.

چه چیزی باعث گاستروپارزی یا فلج معده می شود؟

فلج معده در اثر آسیب عصبی، از جمله آسیب به عصب واگ ایجاد می شود. در حالت طبیعی، عصب واگ برای کمک به حرکت غذا در دستگاه گوارش، عضلات معده را منقبض می کند. در بیماری گاستروپارزی، اعصاب و ماهیچه های آسیب دیده با های معده و روده جلوگیری می کند.

فلج معده یک وضعیت رایج در افرادی است که برای مدت طولانی به دیابت مبتلا بوده اند، اما ممکن است در موقعیت های دیگر نیز رخ دهد. گاستروپارزی یا فلج معده ممکن است اشتباه تشخیص داده شود و گاهی اوقات با زخم معده، سوزش سر دل یا یک واکنش آلرژیک اشتباه گرفته می شود. در افرادی که به دیابت مبتلا نیستند، این وضعیت ممکن است با رفلاکس اسید مربوط باشد.

سایر علل گاستروپارزی عبارتند از:

• عفونت های ویروسی
• جراحی معده (شکم) با آسیب به عصب واگ
• مصرف داروهایی مانند مواد مخدر و برخی داروهای ضد افسردگی
• آمیلوئیدوز (رسوب الیاف پروتئین در بافت ها و اندام ها) و اسکلرودرمی (اختلال بافت همبند که پوست، رگ های خونی، ماهیچه های اسکلتی و اندام های داخلی بدن را تحت تاثیر قرار می دهد)

علائم گاستروپارزی چیست؟

علائم گاستروپارزی عبارتند از:

• سوزش سر دل یا رفلاکس معده به مری
• حالت تهوع
• استفراغ
• سیری زودرس (احساس سیری سریع هنگام غذا خوردن)
• نفخ شکم
• درد مزمن شکم
• کم اشتهایی و کاهش وزن
• قند خون پایین

عوارض گاستروپارزی چیست؟

گاستروپارزی می تواند برای فرد چندین مشکل به همراه داشته باشد:

• غذایی که برای مدت طولانی در معده می ماند می تواند تخمیر و منجر به رشد باکتری شود.
• غذا در معده می تواند به یک توده جامد به نام بزوآر تبدیل شود. بزوآرها می توانند باعث انسداد در معده شوند و مانع از ورود غذا به روده کوچک شوند.
• افرادی که هم دیابت و هم گاستروپارزی دارند ممکن است مشکلات دیگری نیز داشته باشند، زیرا زمانی که غذا در نهایت معده را ترک می کند و وارد روده کوچک می شود، سطح گلوکز خون به سرعت افزایش می یابد.
• کم آبی بدن (تشنگی شدید)
• سوء تغذیه (تغذیه نامناسب)

گاستروپارزی چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشک علائم و سابقه پزشکی فرد را بررسی می کند. همچنین ممکن است معاینه فیزیکی آزمایش خون به تشخیص کمک کند.

بخوانید: اسلیو معده – هر آنچه باید در مورد جراحی اسلیو معده و معایب و مزایای آن بدانید

گاستروپارزی یا فلج معده چگونه درمان می شود؟

گاستروپارزی یک بیماری مزمن (طولانی مدت) است. این بدان معنی است که درمان، معمولا بیماری را معالجه نمی کند، اما می توان آن را مدیریت کرده و تحت کنترل نگه داشت. افرادی که دیابت دارند باید سعی کنند سطح گلوکز خون خود را کنترل کنند تا مشکلات گاستروپارزی کاهش یابد.

برخی از افراد ممکن است با مصرف برخی داروها نتیجه بهتری بگیرند، از جمله:

• رگلان: این دارو قبل از غذا مصرف می‌شود و موجب انقباض ماهیچه‌های معده برای هضم و تخلیه غذا می گردد. رگلان همچنین به کاهش استفراغ و حالت تهوع کمک می کند. عوارض جانبی این دارو شامل اسهال و به ندرت یک اختلال عصبی جدی است.
• اریترومایسین: اریترومایسین یک آنتی بیوتیک است که باعث انقباضات معده می شود و به خروج غذا کمک می کند. عوارض جانبی آن شامل اسهال و ایجاد باکتری های مقاوم در اثر مصرف طولانی مدت آنتی بیوتیک است.
• داروهای ضد استفراغ: اینها داروهایی هستند که به کنترل حالت تهوع کمک می کنند.

جراحی برای گاستروپارزی

برای افراد مبتلا به گاستروپارزی یا فلج معده که حتی پس از مصرف داروها همچنان حالت تهوع و استفراغ دارند، جراحی ممکن است بهترین انتخاب باشد. یکی از انواع جراحی برای گاستروپارزی، تحریک الکتریکی معده است، که در آن شوک الکتریکی خفیفی را به عضلات معده ارسال می کنند. در این روش، پزشک دستگاه کوچکی به نام محرک معده را وارد شکم می کند. محرک دارای دو سرپوش است که به معده متصل می شوند و شوک الکتریکی خفیفی ایجاد می کنند که به کنترل استفراغ کمک می کند. پزشک می تواند قدرت شوک های الکتریکی را تنظیم کند. این دستگاه با باتری کار می کند که تا ۱۰ سال دوام می آورد.

عمل جراحی دیگری برای تسکین علائم گاستروپارزی، بای پس معده است که در آن پزشک یک کیسه کوچک از قسمت بالایی معده ایجاد می کند. سپس روده کوچک را به دو نیم تقسیم می کنند و انتهای پایینی را مستقیما به کیسه کوچک معده متصل می کنند. این کار مقدار غذایی را که می توانید بخورید محدود می کند. این جراحی برای افراد چاق و دیابتی، از دارو یا محرک معده موثرتر است.

آیا درمان دیگری برای فلج معده وجود دارد؟

درمان جدیدتر برای گاستروپارزی، روش پیلورومیوتومی دهانی (POP) نامیده می شود. این یک روش غیرجراحی است که در آن پزشک یک آندوسکوپ (ابزاری بلند، نازک و انعطاف پذیر) را در دهان فرد قرار می دهد و آن را به سمت معده هدایت می کند. سپس پزشک، پیلور معده (دریچه ای که معده را خالی می کند) را برش می دهد، که به غذا اجازه می دهد راحت تر از معده به روده کوچک حرکت کند.

در یک مورد شدید گاستروپارزی، پزشک ممکن است تصمیم بگیرد که بهتر است بیمار از لوله تغذیه یا لوله ژژنوستومی استفاده کند. جراح، لوله را از طریق شکم وارد روده کوچک می کند. برای تغذیه، مواد مغذی را وارد لوله می‌کنید و غذا مستقیما وارد روده کوچک می‌شود. به این ترتیب سریعتر وارد جریان خون می شوند. لوله ژژنوستومی معمولا یک اقدام موقت است.

گزینه درمانی دیگر تغذیه داخل وریدی یا تزریقی است. این یک روش تغذیه است که در آن مواد مغذی مستقیما از طریق یک کاتتر در ورید قفسه سینه، وارد جریان خون می شوند. مانند لوله ژژنوستومی، تغذیه داخل وریدی یک اقدام موقت برای یک مورد شدید گاستروپارزی است.

در صورت ابتلا به گاستروپارزی، آیا تغییر رژیم غذایی موثر است؟

یکی از بهترین راه ها برای کمک به کنترل علائم گاستروپارزی تغییر عادات غذایی روزانه است. به عنوان مثال، به جای سه وعده غذایی در روز، می توانید شش وعده غذایی کوچک بخورید. به این ترتیب، غذای کمتری در معده وجود دارد، احساس سیری نخواهید کرد و خروج غذا از معده راحت تر خواهد بود.

فاکتور مهم دیگر، بافت غذا است. پزشک ممکن است مایعات و فرم خاصی از غذا را توصیه کند (به عنوان مثال، باید به جای سیب با پوست، پوره سیب بخورید).

همچنین باید از غذاهای حاوی چربی که می تواند هضم را کندتر کند و فیبر که هضم آن دشوار است پرهیز کنید.

بخوانید: تفاوت پری بیوتیک و پروبیوتیک – آیا پری بیوتیک ها وپروبیوتیک ها برای بدن مهم هستند؟

منبع: clevelandclinic