حالت تهوع چیست؟ راهکارهای تشخیص علائم، علل و درمان حالت تهوع کدامند؟

معصومه عسکریمهر ۱۹, ۱۳۹۹آخرین به روز رسانی: بهمن ۲۵, ۱۴۰۲

حالت تهوع احساس نیاز فوری به استفراغ است. حالت تهوع می تواند حاد و کوتاه مدت و یا طولانی مدت باشد. عدم درمان حالت تهوع در صورت طولانی شدن، می تواند موجب ضعف فرد شود. حالت تهوع (و استفراغ) می تواند منشا روانی یا جسمی داشته باشد. این وضعیت، می تواند از مشکلات مغز یا اندام های دستگاه گوارش فوقانی (مری، معده، روده کوچک، کبد، لوزالمعده و کیسه صفرا) ناشی شود. حالت تهوع همچنین ممکن است به دلیل بیماری های دیگری به جز دستگاه گوارش ایجاد شود. بنابراین، ممکن است تشخیص علت حالت تهوع طولانی مدت آسان نباشد. تمام محرک هایی که موجب حالت تهوع می شوند از طریق مرکز استفراغ در مغز عمل می کنند. این مرکز در مغز باعث ایجاد احساس تهوع شده و عمل استفراغ را هماهنگ می کند.

حالت تهوع یک علامت شایع است که ممکن است با بسیاری از بیماری ها و مشکلات همراه باشد.

دلایل عمده حالت تهوع شامل عوارض جانبی دارو، مسمومیت غذایی، بیماری حرکت (بیماری سفر)، بارداری و نوشیدن بیش از حد الکل است. بعضی اوقات بوی شدید یا ناخوشایند اطراف، موجب ایجاد حالت تهوع می شود.

حالت تهوع اغلب با علائم ناراحتی گوارشی مانند اسهال همراه است. درد شدید، مانند سردرد میگرنی یا آسیب، می تواند حالت تهوع نیز ایجاد کند. افرادی که از ناحیه سر آسیب می بینند، غالبا دچار حالت تهوع و سرگیجه می شوند.

حالت تهوع معمولا در مبتلایان به عفونت، از آنفلوانزا گرفته تا گاستروانتریت رخ می دهد. اگرچه استفراغ اغلب موجب تسکین موقتی یا دائمی معده می شود اما به طور کلی، بیش از حالت تهوع نگران کننده است.

علائم و نشانه های حالت تهوع

توصیف علائم حالت تهوع اغلب برای افراد دشوار است. حالت تهوع، احساس دردناکی نیست اما بسیار ناراحت کننده بوده و در قفسه سینه، بالای شکم یا پشت گلو احساس می شود. تهوع همچنین می تواند با موارد زیر همراه باشد:

سردرد
تب
اسهال
گازهای معده و روده
استفراغ
سرگیجه
سبکی سر
اسهال
شکم درد
ضعف
خشکی دهان
اسهال
کاهش ادرار
احساس ناراحتی در معده

علائم جدی که ممکن است با حالت تهوع همراه باشد شامل درد قفسه سینه، گیجی، بی حالی، نبض سریع، مشکل تنفس، تعریق زیاد و غش کردن می شود.

دلایل ایجاد حالت تهوع چیست؟

تشخیص دلایل ایجاد کننده حالت تهوع می تواند به آسان تر شدن درمان حالت تهوع کمک کند. از دلایل حالت تهوع می توان به عوارض جانبی ناشی از داروها، درد، بارداری و تهوع صبحگای، دریازدگی، عفونت ویروسی، مسمومیت با الکل و بیماری مغز، مری، معده، کیسه صفرا، کبد، لوزالمعده و روده اشاره کرد.

سایر دلایل حالت تهوع عبارتند از:

انسداد روده
شیمی درمانی
بیماری صبحگاهی
پرتو درمانی

پیشگیری و درمان حالت تهوع

درمان حالت تهوع، به عامل اصلی آن بستگی دارد. در بیشتر موارد، حالت تهوع به خودی خود برطرف می شود، به خصوص اگر با استفراغ همراه باشد.

درمان حالت تهوع، ممکن است شامل مصرف مایعات فراوان و رژیم غذایی سبک باشد. تهوع شدید ممکن است نیاز به درمان با دارو داشته باشد.

فردی که به حالت تهوع دچار می شود، احتمالا اشتهای نوشیدن مایعات و خوردن غذا را ندارد. اما گاهی اوقات غذاهای سبک و ساده مانند نان و کراکر می توانند موجب بهبودی حال فرد شوند. از هرگونه غذای دارای طعم های قوی، بسیار شیرین، چرب یا سرخ شده پرهیز کنید. این نوع غذاها موجب تشدید حالت تهوع یا حتی استفراغ می شوند.

درمان های خانگی برای حالت تهوع شامل مصرف زنجبیل، چای زنجبیل و نعناع و غذاهای کاملا لِه شده است که می تواند به هضم راحت تر غذا در معده کمک کند. بعضی افراد معتقند فشار دادن آرام انگشت شست بر روی ساعد دست (کمی بالاتر از مچ دست) شدت حالت تهوع را کم می کند.

درمان-خانگی-حالت-تهوع — فشار دادن آرام انگشت شست بر روی ساعد دست شدت حالت تهوع را کم می کند

اگر معمولا بدون داشتن هیچگونه بیماری، دچار حالت تهوع می شوید، پس از صرف غذا از فعالیت بدنی خودداری کرده و سعی کنید وعده های غذایی کم حجم و مکرر داشته باشید. اگر به بیماری حرکت (بیماری سفر) دچار هستید، از نشستن در صندلی عقب ماشین خودداری کنید. اگر احساس می کنید موجی از حالت تهوع در حال شروع شدن است، نفس عمیق بکشید و به استفراغ فکر نکنید، زیرا این کار موجب بدتر شدن حالت تهوع می شود.