چگونه گربه های وحشی به گربه های خانگی تبدیل شدند

در یک مطالعه جدید و جامع در مورد گسترش گربه های اهلی شده، تجزیه و تحلیل DNA نشان می دهد که گربه ها هزاران سال قبل از اهلی شدن در کنار انسان زندگی می کردند. در طول این دوران، ژن های آن ها نسبت به گربه های وحشی کمی تغییر کرده است. یکی از تغییرات واضح گربه های اهلی نسبت به گربه های وحشی، ظهور نوارها و خطوط مشخص در گربه ببرى يا پلنگى (گربه خط دار) است.

محققان، DNA بیش از ۲۰۰ گربه را که در طی ۹۰۰۰ سال گذشته زندگی می کردند، بررسی کردند، از جمله این موارد بررسی شده، بقایای گربه های رومانیایی باستان، مومیایی گربه های مصری و نمونه های مدرن گربه وحشی آفریقا هستند.

محققان در مطالعه ای که در مجله Nature Ecology & Evolution منتشر شد، دو نژاد اصلی از گربه ها (که در تبدیل گربه ها به گربه خانگی امروزی نقش داشتند) را بررسی کردند.

نژاد اول، اجداد اولیه گربه های خانگی امروزی هستند که از جنوب غربی آسیا و از اوایل سال ۴۴۰۰ قبل از میلاد در اروپا گسترش یافتند. این گربه ها احتمالا حدود ۸۰۰۰ سال پیش در اطراف جوامع كشاورزان در زمین های حاصلخیز شروع به زندگی كردند و به عنوان یک شکارچی جوندگان، با انسان به یک رابطه سودمند و متقابل رسیدند.

موش ها جذب محصولات کشاورزی تولید شده توسط انسان می شدند. گربه ها به احتمال زیاد جوندگان را دنبال و شکار می کردند و این امر به نوبه خود، منجر به نزدیک شدن گربه ها به سکونتگاه های انسانی شده است.

کلودیو اوتونی، یکی از نویسندگان این مطالعه از دانشگاه لون در بلژیگ می گوید: “احتمالا اولین برخورد انسان و گربه اینگونه رخ داده است. اهلی شدن گربه ها به این صورت نبوده که انسان ها، گربه ها را برای اهلی کردن درون قفس ها زندانی کرده باشند. در عوض، افراد، کم و بیش به گربه ها اجازه می دادند تا خودشان را اهلی کنند.”

نژاد دوم، متشکل از گربه های آفریقایی هستند که بر مصر تسلط داشتند و از حدود سال ۱۵۰۰ قبل از میلاد به دریای مدیترانه و بیشتر جهان قدیم گسترش یافتند. این گربه های مصری احتمالا به دلیل اجتماعی و اهلی بودنشان مورد توجه انسان ها قرار گرفتند.

نتایج مطالعات نشان می دهند که جمعیت های انسانی ماقبل تاریخ احتمالا گربه ها را در خشکی و دریا و در مسیرهای تجاری برای کنترل جمعیت جوندگان، با خود همراه می کردند.

به گفته کلودیو اوتونی، مقایسه DNA گربه ها در طول تاریخ، نگاهی اجمالی به نحوه تغییر این حیوانات حتی قبل از گسترش آن ها توسط انسان در سراسر جهان به ما می دهد.

بر اساس نتایج به دست آمده، با کمال تعجب، گربه های وحشی و خانگی تفاوت عمده ای در ترکیب ژنتیکی خود نشان نداده اند. تنها یکی از معدود صفاتی که موجب تمایز بین گربه های وحشی و اهلی می شود، طرح های روی بدن گربه های اهلی است.

این مطالعه، ظهور نوارها و خطوط پلنگی روی بدن گربه های اهلی، از قرون وسطی را نشان می دهد. ژن این نوارها و خطوط پلنگی روی گربه ها به امپراتوری عثمانی در جنوب غربی آسیا برمی گردد و بعدها در اروپا و آفریقا رایج می شود.

با این حال، در قرن هجدهم بود که این نشانه ها به اندازه ای رایج و واضح شد که به گربه های خانگی نسبت داده می شد. در قرن نوزدهم، عاشقان گربه ها شروع به انتخاب گربه هایی با صفات خاص برای ایجاد نژادهای فانتزی کردند.

حیوانات اهلی ایده آل

به گفته یوا ماریا گیگل، متخصص ژنتیک تکامل و یکی از نویسندگان این مقاله، گربه ها بدون تغییر چشمگیر در ژن خود به یک همدم خانگی برای انسان ها تبدیل شده اند.

این موضوع در مقایسه با سگ ها که اولین حیوان اهلی شده توسط انسان هستند، متفاوت است. سگ ها برای انجام وظایف و کارهای خاص انتخاب شدند. انجام کارهایی که هرگز برای گربه ها در نظر گرفته نمی شد و این انتخاب صفات برای انجام کارهای خاص باعث تنوع نژاد های متنوع سگ ها شد که امروزه مشاهده می کنیم.

به گفته ماریا گیگل: “به نظر من نیازی به درگیر كردن گربه ها در چنین پروسه انتخابی نبود. آن ها همانطور که بودند عالی بودند.”

گرچه ممکن است همه به گربه ها علاقه نداشته باشند، اما امروزه گربه سانان از محبوب ترین حیوانات خانگی در جهان محسوب می شوند.

ما در حال کشف چیزهای باورنکردنی در مورد اینکه گربه ها از کجا آمده اند، چه تغییراتی کرده اند و چه تاثیری بر انسان ها گذاشته اند، هستیم. با مطالعه بیشتر در مورد این گونه ها، می توان حتی اطلاعات بیشتر در مورد روند اهلی سازی گربه ها جمع آوری کرد.

منبع: nationalgeographic