آبله میمونی – علائم، راهکارهای پیشگیری و درمان آبله میمونی کدامند؟
آبله میمونی برای اولین بار در سال ۱۹۵۸ میلادی با شیوع دو بیماری شبه آبله در کلنی های میمون هایی که برای تحقیق نگهداری می شدند، کشف شد. از این رو این بیماری “آبله میمونی” نامگذاری شده است. اولین مورد ابتلای انسانی به این بیماری در سال ۱۹۷۰ در جمهوری دموکراتیک کنگو طی یک دوره تلاش برای از بین بردن آبله ثبت شد.
از آن زمان بیماری آبله میمونی در انسان در سایر کشورهای آفریقای مرکزی و غربی گزارش شده است.
آبله میمونی بیماری نادری است که در اثر عفونت با ویروس به همین نام ایجاد می شود. این ویروس از جنس ویروس ارتوپاکس، در خانواده Poxviridae است. جنس ویروس ارتوپاکس همچنین شامل ویروس واریولا (علت آبله)، ویروسی که در واکسن آبله استفاده می شود و ویروس آبله گاوی می باشد.
میزبان اصلی (ناقل اصلی بیماری) آبله میمونی ناشناخته مانده است. با این حال، محققان گمان می کنند جوندگان آفریقایی در انتقال این ویروس نقش دارند.
دو گروه ژنتیکی (کلاد) متمایز از ویروس آبله میمونی وجود دارد؛ آفریقای مرکزی و آفریقای غربی. عفونت های انسانی با کلادِ ویروس آبله میمونی آفریقای مرکزی در مقایسه با افرادی که دارای کلادِ ویروس آفریقای غربی هستند، شدیدتر بوده و نرخ مرگ و میر بالاتری دارند. آبله میمونی از فردی به فرد دیگر منتقل می شود و محدود به آبله میمونی آفریقای غربی است.
علائم و نشانه های آبله میمونی
در انسان، علائم آبله میمونی شبیه علائم آبله است اما خفیف تر از آن. این بیماری با تب، سردرد، درد عضلانی و خستگی شروع می شود. تفاوت اصلی بین علائم آبله و آبله میمونی در این است که آبله میمونی باعث تورم غدد لنفاوی (لنفادنوپاتی) می شود، در حالی که آبله اینگونه نیست. دوره کمون (مدت زمان ابتلا به عفونت تا بروز علائم) برای آبله میمونی معمولا ۱۴-۷ روز است اما می تواند بین ۲۱-۵ روز نیز متغیر باشد.
این بیماری با علائم زیر آغاز می شود:
- تب
- سردرد
- دردهای عضلانی
- كمر درد
- تورم غدد لنفاوی
- لرز
- خستگی
در طی ۱ تا ۳ روز (گاهی بیشتر) پس از ظهور تب، بیمار دچار بثورات پوستی می شود. این بثورات اغلب از صورت شروع شده و به سایر قسمت های بدن گسترش می یابد.
ضایعات قبل از ناپدید شدن از طریق مراحل زیر پیشرفت می کنند:
- ماکول
- پاپول
- وزیکول
- چرک
- دلمه ها
این بیماری به طور معمول برای ۲−۴ هفته ادامه دارد. بر اساس نتایج بدست آمده در آفریقا، از هر ۱۰ نفر مبتلا به آبله میمونی، ۱ نفر جان خود را از دست می دهد.
انتقال این بیماری ویروسی به چه صورت است؟
انتقال این ویروس زمانی اتفاق میفتد که فرد از طریق حیوان، انسان یا مواد آلوده به ویروس با ویروس تماس پیدا کند. ویروس از طریق شکاف های روی پوست (حتی اگر قابل مشاهده نباشد)، دستگاه تنفسی یا غشاهای مخاطی (چشم، بینی یا دهان) به بدن وارد می شود. این ویروس ممکن است از حیوان به انسان با نیش یا خراش، مصرف گوشت، تماس مستقیم با مایعات بدن یا ضایعات یا تماس غیرمستقیم با ضایعات، مانند ملافه های آلوده، منتقل شود. تصور می شود که انتقال این ویروس از انسان به انسان در درجه اول از طریق قطرات تنفسی بزرگ اتفاق میفتد. قطرات تنفسی معمولا نمی توانند بیش از چند متر حرکت کنند، بنابراین انتقال ویروس آبله میمونی بین انسان ها در نتیجه ی تماس طولانی مدت است.
از دیگر روش های انتقال انسان به انسان می توان به تماس مستقیم با مایعات یا ضایعات بدن و تماس غیرمستقیم، مانند لباس یا پارچه های آلوده اشاره کرد.
پیشگیری از ابتلا به ویروس آبله نوع میمونی
اقدامات مختلفی وجود دارند که می توان برای پیشگیری از ابتلا به ویروس آبله میمونی انجام داد:
- از تماس با حیواناتی که می توانند میزبان ویروس باشند، اجتناب کنید (از جمله حیواناتی که بیمار هستند یا در مناطقی که آبله میمون رخ داده است، مرده اند).
- از تماس با هرگونه موادی مانند تختخواب که با حیوان بیمار در تماس بوده است خودداری کنید.
- بیماران آلوده را از دیگران جدا كنید.
- بهداشت فردی را رعایت کرده و دست ها را پس از تماس با حیوانات یا انسان های آلوده بشویید. شستن دست ها با آب و صابون، استفاده از ضدعفونی کننده دست و یا الکل، امری ضروری است.
- هنگام مراقبت از بیماران از تجهیزات حفاظت فردی (PPE) استفاده کنید. تجهیزات حفاظت فردی به وسایلی گفته می شود که افراد در مشاغل پر خطر برای حفاظت از چشم ها، صورت، دست ها، دستگاه تنفسی و … باید از آن ها استفاده کنند.
واکسن JYNNEOSTM (به عنوان Imvamune یا Imvanex نیز شناخته می شود) یک واکسن ویروس زنده ضعیف شده است که برای جلوگیری از آبله میمونی توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده تایید شده است. کمیته مشورتی در زمینه روش های ایمن سازی (ACIP) در حال انجام ارزیابی واکسن JYNNEOSTM برای محافظت از افرادی است که به واسطه شغلشان در معرض ویروس های ارتوپاکس مانند آبله و آبله میمونی قرار دارند.
درمان
در حال حاضر، هیچ درمان اثبات شده و مطمئنی برای عفونت این ویروس وجود ندارد. برای کنترل شیوع آبله میمونی می توان از واکسن آبله، درمان های ضد ویروسی و ایمونوگلوبولین وریدی (VIG) استفاده کرد.
چندین مطالعه نشان داده است که واکسن آبله حدود ۸۵٪ در جلوگیری از آبله میمونی موثر است. بنابراین، واکسیناسیون قبل از ابتلا به آبله در دوران کودکی ممکن است منجر به خفیف بودن علائم این نوع آبله شود.
منبع: cdc
