ورزش در دوران بارداری می تواند موجب بهبود سلامت متابولیسم کودکان شود

مکانیزمی شناسایی شده است که توضیح می دهد چگونه فعالیت بدنی و ورزش در دوران بارداری، برای فرزندان مزایای سلامتی متابولیک به همراه دارد. به گفته محققان، کلید اصلی در این فرآیند، پروتئینی به نام SOD3، ویتامین D و ورزش کافی است. نتایج حاصل از این مطالعه ممکن است در طراحی رژیم های غذایی و برنامه های ورزشی برای استفاده در دوران بارداری مناسب باشد، به ویژه در مواردی که مادران ممکن است اضافه وزن داشته و یا چاق باشند.

این مطالعه که توسط نویسندگان مرکز دیابت جوزلین در دانشکده پزشکی هاروارد و با همکاری محققان دیگر از ژاپن، ایالات متحده، کانادا و دانمارک انجام شده، در مجله Cell Metabolism به صورت آنلاین منتشر شده است.

این نگرانی وجود دارد که افزایش چاقی در زنان در سنین باروری، خطر بیماری را به نسل های بعدی منتقل می کند. درک این موضوع مهم است که اگر خطر چاقی و اضافه وزن کاهش نیابد، میزان دیابت و چاقی در نسل های آینده افزایش خواهد یافت.

بسیاری از مطالعات قبلی، افزایش وزن مادران در دوره بارداری و رژیم های غذایی ناسالم را با متابولیسم ضعیف تر فرزندان مرتبط می دانند. درک این مکانیزم که چگونه ورزش و فعالیت جسمی مادر در دوران بارداری می تواند تاثیرات چاقی و دیابت را در فرزندان معکوس نماید، می تواند از انتقال این بیماری ها به نسل های دیگر جلوگیری کند.

تحقیقات نشان می دهند که تمرینات بدنی در دوران بارداری همراه با سطح کافی ویتامین D، سطح پروتئین مشتق شده از جفت به نام SOD3 (سوپراکسید دیسموتاز ۳) را افزایش می دهد، و این ​امر باعث تحمل گلوکز در فرزندان می شود.

این یافته ها از یک سری تحقیقات انجام شده بر روی موش های باردار جمع آوری شده اند. در این تحقیق گروه هایی از موش ها روی چرخ می دویدند (فعالیت بدنی داشتند) و گروه هایی از موش ها بی تحرک بودند. با استفاده از تکنیک های مختلف، نویسندگان این مطالعه اثرات ورزش را روی پارامترهایی مانند متیلاسیون DNA (فرایند بیوشیمیایی که در رشد و نمو عادی موجودات رده بالا دارای اهمیت می‌باشد)، سیگنالینگ سلول و بیان ژن، به ویژه در رابطه با متابولیسم گلوکز، به دقت بررسی کردند.

به طور خلاصه، محققان دریافتند که SOD3 یک پروتئین مشتق شده از جفت است و باعث فعال شدن یک مسیر سیگنالینگ خاص می شود که متیلاسیون DNA را در کبد فرزندان کنترل می کند. این امر به نوبه خود برخی از جنبه های متابولیسم گلوکز را در فرزندان بهبود می بخشد.

محققان همچنین بر نقش مهم ویتامین D به عنوان عنصر واسطه بیان SOD3 تاکید می كنند، زیرا داده ها حاكی از آن است كه برای بهبود سلامت متابولیک فرزندان، رژیم غذایی مادران باید از میزان ویتامین D كافی برای تاثیرگذاری بر میزان پروتئین جفت SOD3 برخوردار باشد. به گفته محققان، بالا بودن مقدار این ویتامین در رژیم غذایی، در صورت کم تحرکی مادر، منجر به افزایش SOD3 نمی شود.

اگرچه بیشتر تحقیقات بر روی موش ها متمرکز است، اما نویسندگان این مطالعه به بررسی سطح SOD3 در زنان باردار نیز پرداخته اند و دریافتند افرادی که بیشتر ورزش می کنند دارای سطح سرمی و SOD3 جفتی بالاتری هستند و به نظر می رسد که در سه ماهه دوم بارداری سطح سرمی و جفتی SOD3 به بیشترین میزان خود می رسد.

به گفته جوجی کوسویاما، نویسنده اصلی این مقاله: “از نظر کاربرد بالینی، به نظر می رسد کارآمدترین روش برای افزایش سطح پروتئین SOD3، ورزش و فعالیت بدنی باشد. داده های ما حاکی از آن است که ورزش و در کنار آن سطح بهینه ویتامین D ممکن است به ویژه در سه ماهه دوم بارداری مفید باشد. اگرچه با یافته های فعلی نمی توان در این مورد نظر قطعی داد، اما اکنون هدف ما بررسی چگونگی بهینه سازی رژیم غذایی و نوع ورزش و زمان بندی آن، با اندازه گیری SOD3 در سرم مادر است. این کار حداکثر مزایا را به فرزندان خواهد رساند.”

به گفته نویسندگان، محدودیت هایی در این مطالعه وجود دارد، از جمله تعمیم پذیری برای همه نژادها و قومیت ها. همچنین هنوز جنبه های خاصی از مسیر سیگنالینگ وجود دارد که نیاز به تحقیقات بیشتر دارد. با این وجود، محققان پیشنهاد می کنند یافته هایشان بینش مهمی در مورد نقش ورزش در دوران بارداری و مزایای متابولیکی پویا برای فرزندان ارائه می دهد.

این گزارش بر روی SOD3 و مزایای ورزش مادر در سلامت متابولیک فرزندان متمرکز است، اما ممکن است مزایای گسترده تری از این پروتئین برای سایر اعضای بدن وجود داشته باشد. به عنوان مثال، محققان در حال حاضر در حال بررسی تاثیر پروتئین SOD3 و ورزش در دوران بارداری بر عملکرد مغز در فرزندان هستند.

هنوز در ابتدای مسیر تحقیقاتی هستیم اما درک چگونگی عملکرد ورزش و تناسب اندام قبل و حین بارداری، ممکن است کلید سلامتی برای نسل های بعدی باشد.