برای ما انسان ها به عنوان پستاندارانی که برای تولید انرژی، به اکسیژن مداوم تکیه می کنیم، فکر کردن در مورد زندگی بدون نیاز به تنفس از اکسیژن دشوار است. با این حال، در یک کشف تکان دهنده، دانشمندان دریافتند، گونه ای از حیوانات وجود دارد که اصلا نفس نمی کشند.
به گزارش وبسایت LiveScience، محققان دریافتند که یک انگل به نام Henneguya salminicola تنها حیوان شناخته شده روی زمین است که نفس نمی کشد. با گذشت زمان، انگل نیاز خود به اکسیژن برای تولید انرژی را رها کرده است که این امر پیشرفتی چشمگیر در تکامل را نشان می دهد.
این کشف همچنین نشان می دهد که توانایی یا نیاز به نفس کشیدن در بین همه گونه های حیوانات فراگیر نیست، چیزی که قبلا برای زندگی حیوانات ضروری تلقی می شد.
بخوانید: چرا نمی توان در شب ستاره ها را از پنجره هواپیما دید؟
تنفس اکسیژن برای تبدیل آن به انرژی، یک ویژگی عمومی در میان موجودات چند سلولی است. توانایی انگل H. salminicola در بی نیازی به اکسیژن به این خاطر است که این جانور دیگر ژنوم میتوکندری که معمولا در آن ژن های تنفسی قرار می گیرد، ندارد.
محققان بر این باورند که قبلا H. salminicola مانند سایر ارگانیسم های چند سلولی ژنوم میتوکندری داشت. شکل قبلی این گونه انگل احتمالا شبیه به عروس دریای مدرن بوده است، زیرا این دو حیوان از خویشاوندان دور هستند.
اما طبق یافته های مطالعه جدید منتشر شده در مجله Proceedings of the National Academy of Science، انگل H. salminicola از آن زمان در فیزیولوژی خود تغییراتی را ایجاد کرده و اکثر صفات چند سلولی خود را از دست داده است.
دوروتی هوچون، زیست شناس تکاملی که همزمان نویسنده این مطالعه است، می گوید: “این گونه‌ی انگلی، بافت، سلول های عصبی، عضلات و همه چیز را از دست داده است. اکنون می بینیم که آن ها توانایی نفس کشیدن را نیز از دست داده اند.” اکنون این گونه انگل فقط ده سلول در بدن خود دارد.
بخوانید: چرا همه از شنیدن صدای خود متنفرند؟
H. salminicola متعلق به کلاس انگل myxozoa است. این کلاس با تغذیه از ماهی، به طور معمول ماهی قزل آلا، خود را حفظ می کند. به بیماری ماهی هایی که به H. salminicola آلوده شده اند “بیماری تاپیوکا” گفته می شود.
Myxozoan ها، مانند انگل ریز H. salminicola، برخی از کوچک ترین ژنوم ها در سلسله حیوانات را دارند که باعث می شود امر “کاهش ژنتیکی” این گونه ها برای دانشمندان گیج کننده تر شود.
دوروتی هوچون می گوید: “حیوانات همیشه ارگانیسم هایی چند سلولی با تعداد زیادی ژن که تکامل یافته و پیچیده تر هستند، درنظر گرفته می شدند. در اینجا ما ارگانیسمی را می بینیم که کاملا عکس این موضوع را اثبات می کند. آن ها تکامل یافته اند تا تقریبا تک سلولی باشند.”
H. salminicola برای چسبیدن روی میزبان های لغزنده خود، از بازوی مخصوص نیش داری استفاده می کند که از روی لکه های به جای مانده، شبیه به چشم آدم فضایی، روی میزبان قابل تشخیص است. این یکی از معدود صفات منحصر به فرد سلولی است که هنوز در این انگل وجود دارد.
پیش از این دانشمندان به این امر شک داشتند که ارگانیسم ها در سلسله حیوانات می توانند در محیط های بی هوازی (یعنی هر مکانی بدون اکسیژن) زنده بمانند. بخصوص با توجه به ظهور گونه های چند سلولی در جهان و همزمان با افزایش سطح اکسیژن روی زمین.
هوچون می گوید: ” حیواناتی وجود دارند که روند تکاملی آن ها برعکس است. زندگی در یک محیط عاری از اکسیژن، ژن های غیر ضروری را که مسئول تنفس هوازی بودند غیرفعال می کند و این حیوانات به یک ارگانیسم ساده تر تبدیل می شوند.”
بخوانید: آیا حیوانات نیز مانند انسان ها برای مردگانشان سوگواری می کنند؟
اما بدون مکانیسم بیولوژیکی برای تنفس، به عنوان یکی از مهمترین مسیرهای متابولیک، چگونه انگل غذای مصرفی خود را به انرژی تبدیل می کند؟
دانشمندان هنوز در تلاشند تا این موضوع را کشف کنند. یک فرضیه این است که H. salminicola می تواند انرژی را از بدن میزبان خود (ماهی) استخراج کند، رفتاری که در بین سایر انگل ها نیز وجود دارد. اما برای تایید این تئوری، تیم تحقیقاتی باید آزمایش بیشتری انجام دهد.
صرف نظر از این تئوری، این انگل های کوچک می توانند به راحتی از طریق تولید مثل سریع رشد کنند، توانایی ای که احتمالا از حداقل ژن های موجود و در عین حال بسیار مؤثر آن ها برگرفته شده است.
بخوانید: آیا احتراق خود به خودی انسان واقعا اتفاق می افتد؟
منبع
