دیدن جهان از نگاه حیوانات دیگر دشوار است. این موضوع در مورد ناراحتی حیوانات نیز صادق است. آداب و رسوم سوگواری انسان برای عزیزانشان مشخص و واضح است، اما این سوگواری بین حیوانات به چه صورت است؟
حیوانات چگونه سوگواری می کنند؟
پاسخ این سوال به حیوان بستگی دارد. اما باربارا کینگ، انسان شناس و نویسنده علمی که در مورد این موضوع تحقیق می کند، می گوید که اندوه حیوانات به صورت “واکنش قابل مشاهده به مرگ که فراتر از کنجکاوی و شامل تغییر در رفتار عادی حیوان و همچنین مشاهده علائمی مانند پریشانی عاطفی ” تعریف می شود.
دانشمندان مدت ها تصور می کردند که فقط انسان ها و باهوش ترین و نزدیک ترین گونه ها به انسان، قادر به اندوه و عزاداری هستند. اما تحقیقات جدید در مورد رفتار حیوانات به ما نشان می دهد که جلوه هایی از اندوه را می توان در سراسر پادشاهی حیوانات یافت.
در چند سال گذشته، محققان رشته تحقیقاتی جدیدی به نام “تاتولوژی تطبیقی” (مطالعه علمی مرگ و میر در گونه های دیگر) ایجاد کرده اند تا به بینش عمیق تری در مورد چگونگی پاسخ حیوانات به مرگ دست یابند. در ادامه درمی یابیم که چگونه سه حیوان شناخته شده در جوامع خود با مرگ برخورد می کنند.
فیل ها
دانشمندان مدت ها است که از واکنش فیل ها به مرگ خبر دارند. هنگامی که یک فیل زنده با یک فیل مرده (فیل هایی که قبلا می شناخت) در تماس است، معمولا سکوت می کند و اغلب چندین دقیقه در کنار جسد می ماند و آن را با تنه و پاهای خود بررسی می کند.
باربارا کینگ در کتاب خود در مورد سوگواری حیوانات در سال ۲۰۱۳، واکنش های بسیاری از فیل ها را در مورد مرگ ایلانور، پیر سالخورده یک خانواده فیل که در National Reserve Samburu در کنیا زندگی می کرد، شرح می دهد.
ایلانور در ساعات پایانی زندگی خود، ضعیف و به هم ریخته بود. در عرض چند دقیقه گریس، فیلی از خانواده دیگر، از تنه خود استفاده کرد تا فیل در حال مرگ را بر روی پاهای خود برگرداند، اما ایلانور بسیار نزدیک به مرگ بود و دوباره به زمین افتاد. باربارا کینگ می نویسد که پریشانی گریس از شرایط ایلانور به وضوح بیشتر شد. او در کنار ایلانور ماند و آواز خواند و به بدنش فشار آورد.
پس از درگذشت ایلانور، فیل ها از پنج خانواده مختلف از بدن او بازدید کردند. بازماندگان بالای جسد می ایستادند، آن را به جلو و عقب حرکت می دادند، و تنه های خود را روی آن می کشیدند. در حالی که برخی از بازدید کنندگان جسد ایلانور صرفا کنجکاو بودند، باربارا کینگ می نویسد که این رفتارهای گریس و سایر فیل ها “به وضوح اندوه و غم را در بر داشته است”.
گوریل ها
نوشته های علمی، حاوی چندین گزارش عزاداری توسط سایر پریمات های غیر انسانی (نزدیکترین بستگان تکاملی ما) است. در سال ۲۰۱۹ محققان در رواندا و جمهوری دموکراتیک کنگو رفتار سه مورد از گوریل ها را که برای نزدیکانشان سوگواری می کردند، در مقاله ای در PeerJ شرح دادند.
در یک واقعه، محققان به تماشای دو گوریل کوهستانی (یک نر بالغ ۳۵ ساله و یک ماده بالغ ۳۸ ساله) که به دلایل طبیعی به فاصله چند ساعت از یکدیگر درگذشتند، نشستند. سایر گوریل های بازمانده ساعاتی را برای عزاداری در کنار اجساد گذراندند. یک گوریل نوجوان دو روز را با یکی از اجساد گذراند و در کنار آن در لانه خوابید. یکی از پسران گوریل ماده اجساد مادرش را آراست.
در زمانی دیگر، محققان به تماشای گروهی از گوریل های گراور که برای دیدن گوریل مرده آمده بودن در پارک ملی کهوزی-بیگا، جمهوری دموکراتیک کنگو رفتند. دقیقا مانند گوریل های کوهستان، گوریل های گراور بعد از یافتن جسد، در نزدیکی آن نشسته و به آن نگاه می کردند. برخی از عزاداران نیز جسد را مرتب می کردند و آن را لیس می زنند.
پرنده آوازخوان
تحقیقات اخیر نشان می دهد که پرندگان آوازخوان، از مرگ به عنوان فرصتی برای نزدیک تر شدن به یکدیگر استفاده می کنند. در آزمایشی که در مجموعه مقالات سلطنتی جامعه B گزارش شده است، محققان دانشگاه آکسفورد نشان دادند که تعداد و شدت روابط اجتماعی در بین پرندگان بازمانده پس از مرگ اعضا، تقویت می شود.
محققان دسته ای از ۵۰۰ پرنده را برای زمستان دنبال کردند و گاهی اوقات پرندگانی را به طور تصادفی انتخاب و از دسته حذف می کردند تا ببینند دیگران چگونه واکنش نشان می دهند.
جاش فیرت، نویسنده برجسته و پژوهشگر فوق دکتری در آکسفورد می گوید: “ما دریافتیم که هر یک ازپرندگان نه تنها با افزایش تعداد و نزدیکی روابط اجتماعی خود با دیگران، بلکه با ارتباط کلی در شبکه اجتماعی افراد بازمانده، خود را با موضوع از دست دادن نزدیکان، سازگار می کنند.”
در طبیعت حوادث غیر قابل توضیح و غم انگیز بسیاری رخ می دهد. در سال ۲۰۰۸ تصاویری از یک جفت پرستو منتشر شد که در آن سوگ و اندوه از دست دادن همسر به وضوح آشکار است. یکی از پرندگان بر اثر صدمه به زمین می افتد، اما جفت او کنارش می ماند و برای او آب و غذا می آورد و تا لحظه مرگ کنار پرنده مصدوم باقی می ماند.
این موضوع که آیا حیوانات مانند انسان ها به مرگ عزیزانشان واکنش می دهند، سوالیست که ذهن را مشغول می کند. عده ای معتقدند که حیوانات به اندازه انسان قادر به درک احساسات نیستند. اما آیا این بدان معنی است که آن ها کمتر تحت تاثیر مرگ قرار می گیرند؟
این یکی از بسیار رمز و رازهای طبیعت است که ما هرگز جواب آن را نخواهیم یافت.
نظر شما چیست؟ لطفا نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
نوشته مرتبط: چرا انسان ها تنها گونه هایی هستند که چانه دارند؟
باز نشر مطالب سایت بدون ذکر منبع و لینک مطلب سایت پیتونیک ممنوع است و شامل پیگرد قضایی می شود.
منبع
