دلیل کبود شدن بدن چیست؟ چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
برخی از افراد ممکن است متوجه کبود شدن بیش از حد بدن شوند و دلیل کبود شدن بدن را به خاطر نیاورند. کبودی هنگامی رخ می دهد که خون، معمولا به دلیل ضربه به رگ های خونی کوچک در زیر پوست، تجمع کند. افتادن، ضربه یا هر چیز دیگری که فشار ناگهانی به پوست وارد کند، می تواند باعث کبودی شود. ضربات بسیار شدید می توانند به استخوان ها آسیب برسانند و باعث خونریزی عمیق و کبودی شوند که بهبود آن چندین هفته طول می کشد. کبودی های جزئی اغلب طی چند روز بهبود می یابند.
کبودی لزوما به معنای وجود بیماری در فرد نیست، اما در صورت افزایش ناگهانی در تعداد کبودی ها، باید به پزشک مراجعه کرد.
هر نوع بیماری یا دارویی که خونریزی را افزایش دهد، ممکن است دلیل کبود شدن بدن نیز باشد.
دلیل کبود شدن بدن چیست؟
افزایش سن، می تواند دلیل کبود شدن بدن باشد. زیرا رگ های خونی ضعیف و پوست نازک می شوند.
سابقه ی خانوادگی نیز می تواند دلیل کبود شدن بدن باشد. افراد دارای اعضای خانواده با سابقه کبود شدن، ممکن است بیشتر دچار کبودی بدن شوند.
برخی از علائم کبودی بیش از حد نرمال عبارتند از:
- کوفتگی های بسیار بزرگ و دردناک بر اثر آسیب های جزئی
- داشتن کبودی های فراوان بدون به خاطر آوردن علت آن ها
- افزایش دفعات و تعداد کبودی ها و طولانی بودن زمان بهبودی
- خونریزی بیش از ۱۰ دقیقه پس از آسیب
بیماری های متعدد و مسائل مربوط به سبک زندگی می توانند باعث کبودی بیش از حد در فرد شوند. شایع ترین آن ها عبارتند از:
مصرف داروها
داروهایی که خون را رقیق می کنند ممکن است باعث خونریزی و کبودی بیش از حد در فرد شوند. برخی از داروهای رقیق کننده خون عبارتند از:
- وارفارین
- هپارین
- ریوروکسابان
- دبیگاتران
- آپیکسابان
- آسپرین
برخی از داروهای دیگر ممکن است باعث ضعف یا تغییر رفتار رگ های خونی و تحریک التهاب شوند یا خطر خونریزی را افزایش دهند. از جمله:
- برخی از داروهای گیاهی مانند جینکگو بیلوبا، جینسینگ، گیاهان دارویی، مقادیر زیادی سیر، زنجبیل و پوست درخت بید
- کورتیکواستروئیدها و گلوکوکورتیکوئیدها، به عنوان مثال پردنیزون
- داروهای ضد افسردگی خاص، مانند سیتالوپرام و فلوکستین
افرادی که دارو مصرف می کنند و متوجه افزایش خونریزی یا کبودی می شوند، باید در این مورد با پزشک خود مشورت کنند.
سوء مصرف الکل و بیماری کبدی
سوء مصرف الکل، عامل اصلی در ابتلا به بیماری های کبدی مانند سیروز است. سیروز و سایر بیماری های کبدی به آرامی عملکرد کبد را تضعیف می کنند.
با پیشرفت بیماری کبدی، کبد ممکن است تولید پروتئین هایی که به لخته شدن خون کمک می کنند را متوقف کند. در نتیجه، ممکن است فرد دچار خونریزی بیش از حد و کبودی شود. همچنین ممکن است فرد دچار خارش شدید و احساس خستگی یا بیمار شده و پاهایی متورم، ادرار تیره و زردی چشم یا پوست داشته باشد.
بیماری کبدی قابل درمان است، به ویژه هنگامی که پزشک آن را زود تشخیص دهد. افرادی که نوشیدنی های الکلی مصرف می کنند، باید با بروزعلائم مشکلات کبدی، بلافاصله مصرف الکل را متوقف کنند.
اختلالات خونریزی دهنده
بسیاری از بیماری های ژنتیکی می توانند باعث کاهش سرعت لخته شدن خون فرد یا اصلا لخته نشدن، شوند. بیماری فون ویلبراند، شایع ترین اختلال خونریزی دهنده، حدود ۱٪ از جمعیت را درگیر می کند. فرد مبتلا به این بیماری دارای پروتئین فون ویلبراند معیوب یا فاقد آن است، که برای لخته شدن خون مهم است.
درمان با هورمون مصنوعی می تواند باعث بهبود لخته شدن خون در افراد مبتلا به بیماری فون ویلبراند شود.
هموفیلی، یک اختلال خونریزی دهنده دیگر، باعث از بین رفتن یا نقص فاکتور VIII (هموفیلی A) یا عامل IX (هموفیلی B) می شود. هر دو این پروتئین ها برای لخته شدن خون مهم هستند. نسخه های مصنوعی این عوامل لخته کننده می توانند به درمان هموفیلی کمک کنند و خطر خونریزی جدی، از جمله کوفتگی ها و کبودی های شدید را کاهش دهند.
اختلالات خونریزی دهنده ژنتیکی ممکن است زندگی فرد را تهدید کنند. علائم به طور ناگهانی ظاهر نمی شوند، بلکه از بدو تولد وجود دارند، بنابراین اختلالات خونریزی دهنده ژنتیکی بیشتر در نوزادان و کودکان کم سن مشاهده می شود.
کمبود ویتامین
ویتامین های خاص باعث بهبودی بدن و لخته شدن خون می شوند. کمبود ویتامین C می تواند باعث ایجاد بیماری به نام اسکوربوت شود. اسکوربوت باعث خونریزی لثه، عدم بهبود زخم ها و کبودی آسان می شود.
ویتامین K به بدن کمک می کند تا خونریزی را متوقف کند. نوزادان تازه متولد شده غالبا سطح ویتامین K بسیار کمی دارند که برای جلوگیری از خونریزی کافی نیست. بدون تزریق ویتامین K در بدو تولد، نوزادان ممکن است به راحتی کبود شوند یا خونریزی بیش از حد داشته باشند. بزرگسالانی که کمبود شدید ویتامین K دارند نیز ممکن است افزایش ناگهانی کبودی را مشاهده کنند.
کمبود ویتامین معمولا به راحتی قابل حل است. با این حال، مهم است که پزشک این کمبودها را با آزمایش خون تشخیص دهد تا بتواند مکمل ویتامین مناسب را توصیه کند.
اگر مکمل های ویتامین، کبود شدن بدن را درمان نکردند، ممکن است به این معنی باشد که فرد مشکل دیگری دارد، مانند اختلال متابولیک یا دستگاه گوارش که جذب مواد مغذی را برای بدن دشوار می کند.
واسکولیت
واسکولیت به گروهی از بیماری ها گفته می شود که باعث رگ های خونی ملتهب می شوند. علاوه بر افزایش خونریزی و کبودی، ممکن است فرد دچار تنگی نفس، بی حسی در اندام ها و زخم، توده های پوستی یا لکه های بنفش روی پوست شود.
نوع درمان بستگی به شدت واسکولیت و ناحیه درگیر بدن دارد. چندین دارو از جمله استروئیدها ممکن است کمک کننده باشند.
پورپورای وابسته به سن
بیماری پورپورای پیری یا وابسته به سن به طور معمول افراد مسن را تحت تاثیر قرار می دهد، از جمله حدود ۱۰٪ از افراد بالای ۵۰ سال. بیماری پورپورای وابسته به سن باعث ایجاد ضایعات کبود مانند، قرمز متمایل به رنگ ارغوانی، روی پوست می شود و به احتمال زیاد بازوها و دست ها را تحت تاثیر قرار می دهد.
در بسیاری از موارد، ضایعات به دنبال آسیب پوستی ایجاد می شوند. با این حال، ماندگاری آن ها بسیار بیشتر و بزرگتر از کبودی هستند. گاهی اوقات، پوست حتی پس از بهبود ضایعه قهوه ای باقی می ماند.
محافظت از پوست در برابر آفتاب ممکن است از شدت علائم بکاهد. افرادی که دارای پورپورای پیری هستند باید مراقب کبودی خود باشند و سعی کنند پوست را از آسیب محافظت کنند. هیچ درمانی برای آن وجود ندارد، اما ممکن است پزشک بتواند برای کاهش دفعات و شدت ضایعات، روش های درمانی و تغییر سبک زندگی را به شما پیشنهاد دهد.
سرطان
به ندرت، افزایش ناگهانی خونریزی، از جمله کبودی، ممکن است نشانه سرطان باشد. سرطان هایی که بر روی خون و مغز استخوان تاثیر می گذارند، مانند سرطان خون، ممکن است دلیل کبود شدن بدن باشند. همچنین ممکن است فرد متوجه خونریزی لثه شود. بسیاری از سرطان ها به ویژه با تشخیص زودهنگام قابل درمان هستند.
چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
کبودی بدن، در صورت وجود کبودی های بزرگ و مداوم، یک فوریت پزشکی است.
آسیب به اعضای بدن نیز یک وضعیت اضطراری است، بنابراین اگر یک ضربه سخت به کمر، قفسه سینه یا معده وارد شده و کبودی بسیار دردناک یا به طور غیرمعمول سیاه یا متورم است، فرد باید به اورژانس مراجعه کند.
در شرایط زیر به پزشک مراجعه کنید:
- اگر کبودی ها بیشتر و شدیدتر می شوند.
- اگر علائم دیگری مانند زردی پوست، تب، تغییرات پوستی و یا انرژی کم دارید.
- اگر بروز کبودی با مصرف برخی داروها همراه است.
- کبودی های دردناکی که خیلی دیر بهبود می یابند.
کلام آخر
در بیشتر موارد، کبودی یک ناراحتی جزئی است که به دلیل عوامل ژنتیکی یا یک بیماری جزئی رخ می دهد.
با این حال، کبودی همچنین می تواند یک هشدار سریع باشد که نشان می دهد اندام ها یا رگ های خونی مشکلی دارند. بنابراین، بهتر است از تغییر الگوی کبودی غافل نشوید. در بیشتر موارد، علت اصلی کبودی خوش خیم یا قابل درمان است.
بخوانید: آیا غذاها یا مکمل ها می توانند سیستم ایمنی بدن را تقویت کنند یا این تنها یک باور غلط است؟
منبع
