چه چیزی موجب بوی بد پا می شود؟
همه با بوی بد پا آشنا هستیم. حتما شما هم با کسانی برخورد کرده اید که وقتی وارد اتاق می شوند، بوی بد پاهایشان فضا را پر می کند. حتی افرادی که پاهای بد بو ندارند، با چند کیلومتر دویدن، دچار بوی بد پا می شوند.
چرا این اتفاق می افتد؟ بوی بد پا چه دلیلی می تواند داشته باشد؟ چرا پاها بیشتر از کف دست و یا دیگر قسمت های بدن بو می گیرند؟ آیا عرق، مسئول بوی بد پاهاست؟
بله. عرق موجب بوی بد پا می شود. هر یک از پاها دارای ۲۶ استخوان، ۳۳ مفاصل، ۱۰۷ رباط و ۱۹ عضله هستند. یک جفت پا در مجموع ۲۵۰ هزار غدد عرق دارد که هر روز حدود یک فنجان عرق می کنند. این بدان معناست که پاها به ازای هر اینچ مربع (۶.۵ سانتی متر مربع) پوست، نسبت به هر قسمت دیگر از بدن، بیشتر عرق می کنند.
اما بیشتر اوقات خودِ عرق، دلیل بوی بد پا نیست. دو نوع غدد عرق روی بدن وجود دارند: غدد آپوکرین و غدد اکرین. غدد آپوکرین در نزدیکی فولیکول های مو یافت می شوند. از این رو، این غدد به وفور در پوست سر، زیر بغل و ناحیه کشاله ران وجود دارند. عرق ناشی از غدد آپوکرین (یک مایع زرد و غلیظ) در پاسخ به تنش ها ترشح می شود. بوی بدن، محصول جانبی باکتری موجود در پوست است که عرق تولید شده را هضم می کند. اما هیچ یک از غدد آپوکرین روی پاها وجود ندارند.
از طرف دیگر غدد اکرین در تمام قسمت های پوست بدن، از جمله پاها قرار دارند. عرق ناشی از این غدد برای خنک کردن بدن ترشح می شود. عرق تولید شده توسط غدد اکرین روی کف پا، تقریبا فقط از آب و نمک تشکیل شده است و به هیچ وجه بو ندارد. اما چه عاملی موجب بوی بد پا می شود؟
چه جوراب بپوشید چه نه، این باکتری ها هستند که به عنوان مقصر اصلی بوی بد پا شناخته می شوند.
بخوانید: آیا ژن های ما در میزان احساساتی بودنمان نقش دارند
باکتری هایی که موجب بوی بد پا می شوند
پوست معمولا دارای باکتری هاییست که روی آن زندگی می کنند. ما با هزاران میکروارگانیسم، همزیستی می کنیم و تا زمانی که همه چیز درست پیش رود، هیچ وقت به آن ها فکر نمی کنیم.
به عنوان مثال استافیلوکوکوس باسیلوس و باسیلوس سابتیلیس دو نوع باکتری هستند که بطور طبیعی روی پوست پاها زندگی می کنند. این باکتری ها زندگی در محیط مرطوب و گرم جوراب را دوست دارند، اما پای بدون جوراب و عرق کرده نیز محیط ایده آلی برای زندگی آن هاست. این باکتری ها اسید آمینه (لوسین) موجود در عرق که توسط غدد اکرین روی پا تولید می شود را می خورند. هنگامی که این باکتری ها از لوسین تغذیه می کنند، محصول جانبی گازی خود، اسید ایزو والریک را تولید می کنند.
اسید ایزو والریک همان چیزی است که موجب بوی بد و نامطبوع پنیر و پاها می شود. بوی پا در افرادی که دارای تعداد زیادی باکتری باسیلوس سابتیلیس روی پاهایشان هستند، بسیار تند و زننده است. این باکتری ها نسبت به سایر باکتری هایی که از لوسین تغذیه می کنند، کمی بد بو تر هستند (بوی شبیه به سرکه).
باکتری های مختلف، بوهای مختلفی ایجاد می کنند، و اگر بوی بد پای شما تمایل به بوی گوگرد یا آمونیاک دارد، میکروارگانیسم ایجاد کننده این بو، بِروی باکتریوم لیننس است.
بخوانید: چه عواملی موجب بوی خوب در نوزاد می شوند؟
بِروی باکتریوم، باکتری ای است که موجب بوی بد در پنیر لیمبرگر شده و همچنین مقصر اصلی بوی اکثر پاهاست. این باکتری ها در محیط های نمکی و در دمایی در حدود ۲۰ تا ۳۰ درجه سانتیگراد رشد کرده و تکثیر می شوند. درست شبیه به شرایطی که در پاها وجود دارد. با این که بِروی باکتریوم این محیط را دوست دارد، اما زیاد به عرق وابسته نیست.
بِروی باکتریوم تمایل دارد از سلول های پوستی خشک و مرده روی کف پا تغذیه کند. این باکتری اهمیتی نمی دهد که کف پای شما عرق می کند یا خیر. این باکتری با هضم پوست، بویی شبیه به تخم مرغ فاسد (گوگرد) تولید می کند، یک محصول جانبی که از تبدیل اسیدهای آمینه در پوست به متان‌تیول حاصل می شود.
شاید پاها یکسان و شبیه به هم به نظر برسند، اما به طور یکسان عرق نمی کنند، و حتی به نظر می رسد در اکثر مردم یک پا از پای دیگر، بزرگتر است. با اینکه همه‌ی ما بر روی پاهایمان غدد عرق و باکتری داریم، اما برخی افراد بیشتر بوی بد پا را تجربه می کنند.
بخوانید: چرا نمی توانیم متوجه بوی بد دهان خود شویم؟
منبع
