یوری گاگارین – داستان زندگی اولین انسانی که به فضا رفت
در تاریخ بشریت، اشخاص بسیاری در زمینه های مختلف پیشگام بوده اند، اما تنها یک نفر می تواند ادعا کند که اولین انسانیست که پا به فضا گذاشته است. این فرد، یوری گاگارین، فضانورد اهل شوروی است که در سال ۱۹۶۱ از جو زمین عبور کرد و به سرعت وارد مدار شد.
لبخند پیروزی
یوری الکسی‌یویچ گاگارین پسر یک نجار، در سال ۱۹۳۴ در روستای كلووشینو در اسمولنسک روسیه متولد شد. هنگامی که او هنوز کودک بود، نیروهای نازی به ارتش شوروی حمله و شهر را اشغال کردند. دو خواهر و برادر وی در اردوگاه های کار مجروح شدند اما از جنگ جان سالم به در بردند.
یوری گاگارین در ۱۶ سالگی به عنوان کارآموز در زمینه ریخته گری فلز به مسكو رفت و به مدرسه فنی در ساراتوف منتقل شد. در آنجا، گاگارین به یک باشگاه پرواز پیوست و برای اولین بار پرواز کرد. هنگامی که یوری گاگارین برای اولین بار طعم پرواز را چشید، اشتیاق زیادی به آن پیدا کرد و تعطیلات آخر هفته را صرف یادگیری پرواز می نمود.
یوری گاگارین در سال ۱۹۵۷ از مدرسه نیروی هوایی شوروی فارغ التحصیل شد، به نیروی هوایی پیوست و به یک خلبان جنگنده تمام عیار تبدیل شد. وی در همان سال با همسرش، والنتینا ازدواج کرد. آن ها صاحب دو دختر شدند.
در سال ۱۹۶۰، یوری گاگارین به همراه ۱۹ نامزد دیگر برای برنامه فضایی شوروی انتخاب شد. از بین این ۲۰ شرکت کننده، دو کیهان نورد، یوری گاگارین و یک خلبان آزمایشی به نام گرمان تیتوف، به عنوان نامزدهای نهایی برای انجام اولین پرواز به فضا انتخاب شدند. برخی تصور می کردند که گاگارین به دلیل ترجیح نخست وزیر شوروی، نیکیتا خروشچف، نسبت به سابقه متواضع تَرَش انتخاب شده است.
براساس شرایط کمیسیون نامزدها باید بین ۲۵ تا ۳۰ سال و کمتر از ۱.۵۷ سانتی متر قد داشته باشند. گاگارین هر دو ویژگی را داشت و یکی از نامزدهای خوش شانسی بود که برای آموزش در آینده انتخاب شد.
سپس آموزش بدنی دقیق آغاز گردید. این آزمایش شامل ده ها پرش با چتر روی آب، تحمل کاهش اکسیژن و قرار گرفتن در محفظه ایزوله، برای تعیین و حذف افرادی بود که ممکن است از نظر روانی آمادگی کافی برای رفتن به فضا را نداشته باشند. اگرچه روند کار رقابتی بود، اما یوری گاگارین، به دلیل مهارت های بدنی و همچنین شخصیت استثنایی اش، برجسته تر بود.
او شخصیتی کاریزماتیک داشت و تا حدی به دلیل لبخند همیشگی بر لب، دوست داشتنی بود. انرژی مثبت او، بخش عمده ای از دلیل انتخاب وی برای ماموریت وستوک ۱، درست یک هفته قبل از پرتاب بود. شوروی می دانست فضانوردی که قرار است به زودی مشهور شود، برای اهداف تبلیغاتی، باید جلوی دوربین خوب ظاهر شود. لبخند بشاش گاگارین بسیارمتناسب با این موضوع بود.
یوری گاگارین، اولین انسان در فضا
در تاریخ ۱۲ آوریل ۱۹۶۱، موشک از بایکونور کاسمودروم بلند شد. دقایقی بعد، پسر یک مزرعه دار، اولین انسانی بود که توانست به فضا برود.
هاوارد مک کوردی، کارشناس سیاست فضایی و استاد امور عمومی می گوید: “گاگارین بسیار كاریزماتیک و در بین سایر فضانوردان بسیار دوست داشتنی بود. او ظاهرا نترس بود. در حالی که سرگئی کورولف، مهندس ارشد پرواز فضایی، داروهای آرام بخش را بیرون می آورد، گاگارین با آرامش در کپسول نشسته بود.”
در سال ۱۹۶۱، اطلاعات کمی در مورد پرواز فضایی و شرایطی که ممکن است برای فضانوردان در حالت بی وزنی رخ دهد، در دسترس بود. بنابراین این سفر فضایی فشار زیادی داشت. گاگارین فقط یک بار (۱۰۸ دقیقه) به دور زمین چرخید و به حداکثر ارتفاع ۳۲۷ کیلومتر رسید. در طول پرواز، غذا می خورد، می آشامید و سیستم های فضاپیما را زیر نظر می گرفت.
مک کوردی می گوید: “گاگارین هیچ کنترلی بر فضاپیمای خود نداشت. طبق منابع ناسا، كنترل كننده های فضا پیما، كلیدی را در اختیار گاگارین قرار داده بودند تا در مواقع اضطراری از آن استفاده كند (البته گاگارین مجبور به استفاده از آن نشد). به جز این، او فقط یک مسافر در فضاپیما بود.”
بازگشت یوری گاگارین به زمین، فرود منظمی نبود که این روزها شاهد آن هستیم.
مک کوردی می گوید: “گاگارین با کپسول فضایی خود در وستوک فرود نیامد. او از فضاپیما بیرون پرید و با چتر به سمت زمین فرود آمد. “
بخوانید: ۳۲ وقایع عجیب تاریخ که باعث تعجب شما خواهند شد
یوری گاگارین، قهرمان اتحاد جماهیر شوروی
خیابان ها برای او نامگذاری شد و از طرف نیكیتا خروشچف عنوان قهرمان اتحاد جماهیر شوروی به وی اعطا گردید. برخی او را کریستف کلمب امروزی می نامیدند.
گاگارین به یک چهره مشهور بین المللی تبدیل شد، به سراسر جهان سفر کرد و کشورش با افتخارات زیادی روبرو شد. پیروزی یوری گاگارین یک ضربه دردناک برای ایالات متحده آمریکا بود، که اولین پرواز فضایی خود را برای ماه مه سال ۱۹۶۱ برنامه ریزی کرده بود.
این کیهان شناس مشهور برای جشن گرفتن پرواز باورنکردنی خود در فضا از ده ها کشور بازدید کرد. اما ورود وی به ایالات متحده آمریکا ممنوع شد. رئیس جمهور جان اف کندی نمی خواست جزئی از بزرگداشت موفقیت اتحاد جماهیر شوروی، که باعث عقب ماندگی ایالات متحده در مسابقه فضایی شده بود، باشد.
هنگامی که تور جهانی او به پایان رسید، او دوباره به نیروی هوایی بازگشت و چندین بار ترفیع گرفت.
با این حال، کشمکش او با شهرت، بسیار چالش برانگیز بود. گاگارین بیش از حد مشروب می خورد، که این موضوع مافوق او را نگران کرده بود.
با این حال او همچنان برای فضانوردی آموزش دید و به عنوان پشتیبان ماموریت سایوز ۱ انتخاب شد، پروازی که در آن قرار بود دو فضاپیمای شوروی در فضا به هم برسند. خوش شانسی های گاگارین رو به پایان بود و او با وحشت تمام، شاهد کشته شدن دوستش ولادیمیر کوماروف به دلیل باز نشدن چتر نجاتش در ماموریت آوریل ۱۹۶۷ بود.
مرگ غم انگیز یوری گاگارین
یوری گاگارین یک سال بعد از آن حادثه نوشیدن الکل را کنار گذاشت. وی مجددا به پرواز متعهد شد و حتی به امید کمک به ساخت یک فضاپیما با قابلیت استفاده مجدد، به گروه مهندسی هوافضا پیوست. در تاریخ ۲۷ مارس ۱۹۶۸، در حین پرواز آموزشی روتین در خارج از شهر کوچک نزدیک مسکو، جنگنده میگ ۱۵ سقوط کرد و سرنشینان آن، گاگارین و مربی پرواز ولادیمیر سریوگین هر دو کشته شدند. یوری گاگارین تنها ۳۲ سال داشت.
اتحاد جماهیر شوروی برای پوشاندن حادثه، جزئیات این حادثه را برای دهه ها پنهان کرد.
در تحقیقات رسمی در مورد این حادثه نتیجه گیری شد که یوری گاگارین برای جلوگیری از برخورد با جسم خارجی (مانند پرنده یا بالون هوا) هواپیما را به سمت دیگری چرخانده بود. اما بسیاری از متخصصان حمل و نقل هوایی این نتیجه گیری را غیرقابل تصور می دانستند و شایعات همچنان در مورد سقوط هواپیما ادامه داشت. برخی فکر می کردند ممکن است گاگارین در حال نوشیدن مشروبات الکلی بوده باشد. برخی دیگر معتقد بودند ممکن است شیر تحت فشار کابین از کار افتاده و باعث شده که هر دو خلبان دچار هیپوکسی (کمبود اکسیژن) شده باشند. نظریه های عجیب تر شامل کارشکنی برای انگیزه های سیاسی، خودکشی یا حتی برخورد با بشقاب پرنده بود.
بخوانید: درخشش بی عیب و نقص ماری کوری ، یکی از بزرگترین دانشمندان تاریخ
حقیقت
دوست و همکار فضانوردِ گاگارین، الکسی لئونوف، روز سقوط در منطقه بود و در کنار هیئت مدیره تحقیق درباره این حادثه (به همراه گرمان تیتوف) مشغول خدمت بود. در سال ۲۰۱۳، لئونوف در یک شبکه تلویزیونی اعلام کرد که گزارش دیگری درباره سقوط یافته که واقعیت را مشخص می کند. هواپیمای دومی در آن روز آزمایش شده بود. یک جت Su-15، به اشتباه، بسیار پایین تر از ارتفاع تعیین شده در حال پرواز بود که به هواپیمای گاگارین نزدیک شد. در صورت نزدیک شدن بیش از حد هر دو هواپیما، چنین هواپیمای بزرگی قادر به پرتاب هواپیمای کوچکتر (مانند میگ -۱۵) خواهد بود.
پس از اجرای شبیه سازی های رایانه ای مختلف، گزارش به این نتیجه رسید که تنها توضیح مناسب برای سقوط این بود که Su-15 در آن روز بیش از حد نزدیک به هواپیمای گاگارین پرواز می کرد، با آن برخورد کرده و مجبور به سقوط مارپیچی غیرقابل برگشت به سمت زمین شده است. وقتی از او سوال شد که چرا این گزارش برای مدت طولانی مخفی بوده، لئونوف پاسخ داد: “حدس من این است که یکی از دلایل سرپوش گذاشتن بر حقیقت، پنهان کردن این موضوع بود که چنین خطایی بسیار نزدیک به مسکو اتفاق افتاده است.”
منابع
